Armeńskie Gata z orzechami

Po serowych bułeczkach czas na coś słodkiego. Dzisiaj zapraszam na armeńskie gata z orzechami. Smaczne, sycące ciasteczka z dużą ilością kruszonki i orzechów. Wschodnie słodkości.

Gata to słodkie pieczywo pieczone na specjalne okazje, Nowy Rok i wesela. Kiedy kawaler upatrzył sobie dziewczynę szedł do niej w swaty. A młoda panna wraz z matka piekła słodkie gata, które następnie wśród śpiewów i tanców przekazywano,, żenichowi“.

W zależności od regionu spotkamy różne przepisy i wygląd gata. Czasem jest to słodkie, płaskie, ciasto z waniliowym nadzieniem. Okrągłe lub kwadratowe. Pieczone na drożdżach, sodzie, proszku do pieczenia lub z ciasta francuskiego. Ze słodkim lub słonym nadzieniem. Czyli jak to zwykle bywa: co kucharka to przepis. I każda kucharka twierdzi, że jej gata jest najlepsza.

Przypuszczałam, że nazwa pochodzi z francuskiego gateau( ciasto), ale podobno etymologia nazwy nie jest znana. Pierwsza wzmianka pojawiła sie u armeńskiego bajkopisarza i kaznodziei Vardana Aygektsie (XII-XIII w) w bajce,, Świnia i gata“. Można też spotkać inna nazwę tego orzechowego smakołyku- Nazook. Orzechowe gata najlepiej smakuje z kawą lub herbatką. Samo ciasto jest bez cukru. Słodkie jest tylko nadzienie, więc jeśli lubicie bardzo słodko, można posypać je cukrem pudrem. Można też dodać do nadzienia trochę innych bakalii jak skórka pomarańczowa lub rodzynki. Samo ciasto jest bez cukru, słodkie jest tylko nadzienie. 

Idealne wkuśniaszki na słotę i poprawę humoru. Zapraszam :)

Armeńskie Gata z orzechami:

na ciasto:

500 g mąki

0, 5 łyzeczki proszku do pieczenia

200 g miękkiego masła

szczypta soli

200 g kwaśnej śmietany

na kruszonkę:

170 g mąki

170 g cukru

50 g miękkiego masła

50 g orzechów u mnie włoskie)

dodatkowo:

1 jajko

trochę wody do jajka

mąka do podsypania

Wykonanie:

1. Mąkę i proszek do pieczenia przesiać do miski. Dodać miękkie masło i szczyptę soli. Szybko wymieszać. Dodać kwaśną śmietanę i zagnieść na grubą kruszonkę.

2. Ciasto przełożyć na stolnicę i zagnieść na jednorodną masę. Nie wyrabiać długo, tylko do połączenia się składników. Uformować kulę i włożyć do miski. Nakryć pokrywką i wstawić do lodówki na przynajmniej 30 minut.

3. Przygotować kruszonkę: mąkę i cukier wsypać do miski. Dodać masło i zagnieść na kruszonkę.

4. Orzechy drobno posiekać. Jajko rozbić i rozdzielić żółtko od białka. Dodać odrobinę wody do żółtka i wymieszać widelcem. Tak samo zrobić z białkiem: wlać trochę wody i ubić widelcem.

5. Ciasto rozdzielić na dwie części. Każdą częsć rozwałkować na powierzchni podsypanej mąka na 40x 30 cm. Posmarować rozbełtanym białkiem i posypać połową kruszonki. Trochę kruszonki zostawić na posypanie po wierzchu. Posypać siekanymi orzechami, pamiętając, żeby brzeg zostawić czysty. Zwinąć w rulon wzdłuż dłuższego boku, lekko spłaszczyć ręką. 

6. Następnie roladę posmarować rozbitym żółtkiem i posypać kruszonką. Pociąć na ukos na kawałki. Piec w nagrzanym piekarniku w temperaturze 180 stopni przez 30- 35 minut na złoto. Tak samo postępować z drugim kawałkiem.

Orzechowe gata przypominają mi smakiem kruche rogaliki na śmietanie, albo jakieś wypieki, które jadłam we wczesnym dzieciństwie. Ciekawe jak posmakują Tobie :)

Milego dnia

Edyta

Faszerowana kapusta po ormiańsku

Faszerowana kapusta po ormiańsku to fajna alternatywa dla tradycyjnych gołąbków. Inspiracją był tradycyjny przepis z mięsem i ryżem i właśnie taką zapiekaną kapustkę dostaniemy w Armenii. Nasza kapusta jest wegetariańska. Zamieniłam wołowe mięso na pieczarki, a ryż na kaszę gryczaną. Kapustka wyszła bardzo smaczna i chociaż uwielbiam ryż we wszystkich daniach, nawet w cieście np. z malinami i deserach, to pamiętajmy, że kasza jest zdrowa i trzeba ja jeść. Od razu powiem, że danie jest czasochłonne. Kapustę gotujemy w całości, następnie zdejmujemy liście i składamy je na nowo, tak, aby powstała cała główka. Jak to zrobić? Świetną pomocą jest miska i gaza. Miskę wykładamy dużą gazą tak, żeby aby jej brzegi zwisały po bokach. Kładziemy do środka duże, zewnętrze liście kapusty, stroną od głąba do góry. Pamiętajmy, że na końcu ma to wyglądać jak główka kapusty. Smarujemy liście farszem, wystarczą tak ze 2- 3 duże łyżki. Dobrze jest, gdy farsz jest klejący. Gdy kasza jest sypka, będzie sypać się z liści na ściankach. Jak temu zapobiec? Można dodać do farszu trochę oleju lub ugotować kaszę na kleisto. Albo wziąć ryż. Gdy pierwsza warstwa liści i farszu jest gotowa, znów kładziemy kilka liści kapusty, a na niej farsz. Najlepiej przy pomocy łyżki. Czynność powtarzamy, aż skończą się nam składniki. Następnie bierzemy brzegi gazy, ściskamy w węzeł i wyżymamy zbędną ciecz. Przypomina to trochę wyciskanie serwatki podczas robienia białego sera. I teraz najtrudniejszy punkt programu: wyjęcie faszerowanej kapustki z gazy i przygotowanie jej do pieczenia. O dziwo, poszło mi to całkiem sprawnie. Nie jest to aż tak trudne, widocznie wystarczą dobre chęci.

Wykręciłam kapustę, odłożyłam na chwilę zapakowaną w gazę do miski. Następnie wykręciłam jeszcze raz i kapustka tak dobrze trzymała się w całości, że bez problemu udało mi się ja obrócić i położyć na dłoni! Lecz za nim to zrobimy, trzeba przygotować sobie arkusz folii aluminiowej i papieru do pieczenia. Kładziemy na to naszą odciśnięta kapustę i zawijemy najpierw w papier, następnie w folię i wkładamy do naczynia żaroodpornego. Najpierw pieczemy taką zawiniętą kapustę ponad godzinę, następnie zdejmujemy papier i folię i dopiekamy jeszcze pół godziny. Trzeba trochę poeksperymentować z piecykiem, trudno jest mi doradzać, bo są różne rodzaje piekarników. Ale nic złego sie nie stanie, bo kapusta była wcześniej gotowana, pieczarki podsmażone, więc obiad surowy nie będzie.

Faszerowana kapusta po ormiańsku najlepiej smakuje z jogurtem i świeżymi pomidorkami. Można dodać też trochę czosnku lub mięty. Ja akurat miałam duszony jarmuż, który bardzo lubimy. Takie danie sprawdza się na późny obiad w upalne dni. Jest sycące, smaczne, bezmięsne, a jogurtowy sos i aromatyczne pomidorki są bardzo orzeźwiajace. Danie jest wyjątkowe, ponieważ wymaga dużo pracy i czasu. Oraz odrobinę zdolnosci manualnych podczas składania lisci i farszu, tak aby powstała cała kapusta. Ale jestem pewna, że każdemu się uda, wystarczy tylko chcieć. I jeszcze tylko słowo o kaszy. U mnie była to kasza gryczana, ale z pewnością warto jest poeksperymentować z wszystkimi innymi rodzajami kaszy. Można też zrobić farsz z tłuczonych ziemniaków. A nawet dodać do niego biały ser. Oj rozmarzyłam się kulinarnie, rozmarzyłam! Zapraszam na bezmięsna kapustkę!

Faszerowana kapusta po ormiańsku:

Składniki:

mała głowka kapusty około 1,5 kg

300 g kaszy np.gryczanej

2 marchewki

1 cebula

1 ząbek czosnku

300 g pieczarek

1 czerwona papryka

świeże zioła: tymianek, pietruszka, koperek

sól, pieprz

przyprawy: papryka, kminek rzymski

olej

woda

dodatkowo potrzebna jest miska i duża gaza

Wykonanie:

1. Kapustę umyć, usunąć zewnetrzne liście i wyciąć gląb. W dużym garnku zagotować wodę z solą. Włożyć kapustę, wlać łyżkę oleju i pogotować około 10-15 minut. Wyjąć, ostudzić i pojedynczo zdejmować liście kapusty.

2. Kaszę gryczaną ugotować. Marchewkę obrać, ugotować na pół miękko i pokroić w kostkę. Paprykę pokroić w drobnę kostkę. Zioła posiekać.

Cebulę i czosnek obrać i drobno posiekać. Pieczarki umyć, obrać i pokroić w kostkę.

Olej podgrzać na patelni, wrzucić cebulę i czosnek. Chwilę podsmażyć i dodać pokrojone pieczarki, razem poddusić. Dodać marchewkę, paprykę i razem podsmażyć. Dodać kaszę gryczaną i doprawić do smaku solą i pieprzem. Na koniec dodać świeże zioła i przyprawy i już nie smażyć.

3. Miskę wykładamy gazą i najpierw kładziemy duże, zewnętrzne liscie. Wykładamy na nie parę łyżek farszu i rozsmarowujemy po liściach, następnie kładziemy kolejne liście i smarujemy farszem. tak postępujemy z kolejnymi warstwami, aż skończą się liście i farsz. Na koniec składamy wszystkie końce gazy do srodka i mocno odciskamy wodę.

4. Kładziemy na stoł duży kawałek folii aluminiowej, a na niej papier do pieczenia. Ostrożnie wyjmujemy kapustę z gazy, tak aby nie uszkodzić główki. A następnie zawijamy w papier i folię ,,głąbem“ do góry. Można dodatkowo zawinąć kapustę w drugi arkusz folii aluminiowej. Następnie obrócić do góry nogami, włożyć do głębszego naczynia żaroodpornego i wstawić do piekarnika.

Piec w nagrzanym piekarniku w temperaturze 180 stopni około godziny i 15minut. Usunąć folię i papier i piec jeszcze 30 minut. Podawać ze świeżymy pomidorami i jogurtem z drobno posiekanym czosnkiem. Można też podać z dowolnymi duszonymi warzywami np. jarmużem.

Życzę Wam miłej niedzieli, dobrego odpoczynku i odrobinę ochłody.

Edyta